回鄉偶書 變改
三 十 離 鄉 六 十
回
鄉 音 無
改 鬢 毛 衰
同 門 相 見 不 相 識
笑 問 客 君 尋 找 誰
Hồi Hương Ngẫu Thư biến
cải
Tam thập ly hương lục
thập hồi
Hương âm vô cải tấn
mao suy
Đồng môn tương kiến
bất tương thức
Tiếu vấn khách quân
tầm trảo thùy
Diễn
dịch:
Biến
chế Bài Ngẫu nhiên viết khi về quê
Ba mươi đi sáu mươi về lại
Giọng nói quê mùa rụng tóc mai
Bạn học nhìn nhau nhưng chẳng nhận
Vừa
cười vừa hỏi anh tìm ai
Ba mươi rời
bỏ quên nhà
Sáu mươi trở
lại đố ra ai nhìn
Tóc đen biến
dạng trắng tinh
Bạn ngồi bên
cạnh hỏi mình là ai ?
Trần-Lâm Phát
Sài gòn 2011
(Phỏng bài Hồi Hương
Ngầu Thư của Hạ Tri Chương)
Tình cờ đọc bài Hồi hương ngẫu thư biến cải của Trần-Lâm
Phát, tác giả ghi lại tâm trạng của mình khi gặp bạn học cũ sau 42 năm định cư ở
nước ngoài, tôi tìm bài Hồi Hương Ngầu
thư của Hạ Tri Chương
261 賀知章
回鄉偶書
|
261
|
Hạ Tri Chương
Hồi Hương Ngẫu Thư |
少小離家老大回
|
Thiểu tiểu ly
gia lão đại hồi
|
|
鄉音無改鬢毛衰
|
Hương âm vô cải tấn
mao suy
|
|
兒童相見不相識
|
Nhi đồng tương kiến bất tương thức
|
|
笑問客從何處來
|
Tiếu vấn
khách tòng hà xử lai
|
Đây là 1 trong 20
bài thơ của Hạ Tri Chương (659-744). Ông là một nhà thơ nổi tiếng thời
Đường, người Quảng đông, tự là Quý Chân. Ngoài thơ ra, ông còn viết truyện. Ông
đậu tiến sĩ năm 695, làm Thái tử tân khách rồi Bí thư giám. Đầu đời Thiên Bảo, ông
từ quan về làng tự xưng là Tứ Minh cuồng khách.
Bài thơ mang tâm trạng
ngậm ngùi của tác giả khi từ quan về quê cũ sau hơn 50 năm xa cách và trẻ em ngỡ
là khách lạ mới đến.
Nhiều người đã dịch và
biến cải bài thơ trên.
Phi Minh
Tâm dịch:
Ngẫu Nhiên Viết Khi Về
Quê
Lúc trẻ ra đi già trở
lại
Tóc râu đã bạc giọng
chưa thay
Trẻ con thấy mặt không
quen biết
Cười cợt hỏi đùa ông
là ai.
Trần Trọng
San dịch:
Trẻ đi,
già trở lại nhà,
Giọng quê
không đổi,sương pha mái đầu
Gặp nhau
mà chẳng biết nhau
Trẻ cười
hỏi:"Khách từ đâu đến làng"
HLO Diễn dịch qua thơ tứ tuyệt
Tuổi trẻ ra đi biệt cố hương
Khi già trở lại luống bi thương
Người xưa tiếng nói nghe còn rõ
Trẻ nhỏ ngỡ rằng khách bốn phương
HLO Diễn dịch qua
thất ngôn bát cú
Xa quê
biền biệt biết bao năm
Cuộc sống công danh
lúc lại trầm
Khi nhỏ ra đi cầu sự nghiệp
Về già trở lại chẳng ai thăm
Giọng quê rành rõ người nơi cũ
Tóc bạc thưa dần chẳng tiếng tăm
Trẻ nhỏ nhìn qua vờ khách lạ
Trở về ngơ ngẩn bước âm thầm.
HLO
Tuy
nhiên, trong Thi viên có ghi lại bài Hồi hương ngẫu thư kỳ 1 trích từ quyển Ngữ
văn 7 (2003-2017) thì câu thứ nhì viết là
鄉音無改鬢毛摧: Hương âm vô cải, mấn
mao tồi.
Chữ 鬢 đọc là mấn hay là tấn nghĩa là tóc mai
回鄉偶書其 一
少小離家老大迴，
鄉音無改鬢毛摧。
兒童相見不相識，
笑問客從何處來。
鄉音無改鬢毛摧。
兒童相見不相識，
笑問客從何處來。
Hồi hương ngẫu thư
kỳ 1
Dịch nghĩa
Tuổi trẻ ra đi, già mới về,
Giọng nhà quê vẫn không đổi, râu tóc đã rụng hết.
Trẻ con trong thấy, không nhận ra,
Cười hỏi, khách từ phương nào đến?
Giọng nhà quê vẫn không đổi, râu tóc đã rụng hết.
Trẻ con trong thấy, không nhận ra,
Cười hỏi, khách từ phương nào đến?
